Evaluatie Herstelregelingen Kinderopvangtoeslag (HKT)
Het Kenniscentrum van de Raad monitort en evalueert de uitvoering van de HKT nauwgezet.
Sinds 1 maart 2021 kunnen gedupeerde ouders van de kinderopvangtoeslag bij verzoeken in het kader van de herstelregelingen kinderopvangtoeslag via de Raad voor Rechtsbijstand kosteloze gefinancierde rechtsbijstand krijgen van een advocaat.
In opdracht van de Raad voor Rechtsbijstand verzamelt en rapporteert het Kenniscentrum Stelsel Gesubsidieerde Rechtsbijstand data over de ervaringen van ouders en advocaten en de inzichten die daaruit voortkomen. Gedupeerde ouders worden periodiek bevraagd over hun ervaringen met de dienstverlening van de Raad voor Rechtsbijstand, de dienstverlening van hun advocaat en hun algehele ervaring met de herstelprocedure. Advocaten worden periodiek bevraagd over de dienstverlening van de Raad, alsook de ervaringen met cliënten, betrokken instanties en de herstelprocedure in het algeheel. Dit doen we middels enquêtes en interviews gedurende de looptijd en na afloop van de regeling.
Uitkomsten uit onderzoek
Hieronder delen wij de uitkomsten van de enquêtes en interviews gehouden onder gedupeerde burgers en deelnemende advocaten.
Nov '24 – Enquête: ouders over de procedure na intake
Deze rapportage gaat over de resultaten van een online enquête gehouden onder gedupeerde ouders in begin juni 2024. Het onderzoek kent 923 respondenten (een respons van 20%). Dit zijn ouders die zich in de periode na 14 januari 2022 bij de Raad voor Rechtsbijstand meldden, en een toevoeging ontvingen.
In deze enquête zijn gedupeerde ouders onder meer bevraagd over:
- de dienstverlening van de Raad voor Rechtsbijstand;
- de dienstverlening van de advocaat;
- de ervaring met de procedure en de uitkomst.
De resultaten leest u hier: HKT Rapportage ervaringen ouders november 2024 (pdf, 765 kB)
Okt '23 – Quick-scan: advocaten over de naderende deadline bij CWS
Het Kenniscentrum voerde in opdracht van de NOvA en de Raad een quick-scan-onderzoek uit in de vorm van een zogenaamde flits-enquête. Deze enquête was erop gericht om zicht te krijgen op potentiële instroom bij de Commissie Werkelijke Schade (CWS) en mogelijke overige gevolgen van de deadline van 31 december 2023.
De resultaten leest u hier: HKT Resultaten enquête deadline CWS (pdf, 128 kB)
Aug '23 – Enquête: ouders over procedure na intake
Deze rapportage gaat over de uitkomsten van een online enquête gehouden onder gedupeerde ouders over de procedure na de intake. De enquête is gehouden in de periode mei 2022 t/m maart 2023. 224 ouders (15%) hebben de enquête ingevuld.
In deze enquête zijn gedupeerde ouders onder meer bevraagd over:
- de status en het verloop van de procedure;
- de problematiek die zij ervaren;
- de dienstverlening van de advocaat;
- of zij gedurende de herstelprocedure van advocaat zijn gewisseld;
- ervaringen met de commissies en Belastingdienst.
De resultaten leest u hier: HKT Tussenrapportage Ouders 2a (pdf, 724 kB)
Okt '22 – Enquête: advocaten over eerste ervaringen
In de periode mei tot juli 2022 zijn in totaal 282 advocaten benaderd met een enquête over de eerste casus die zij in het kader van HKT hebben behandeld. Van de 282 benaderde advocaten hebben 97 advocaten de enquête ingevuld.
De resultaten leest u hier: Tussenrapportage HKT: enquête 2 onder advocaten (pdf, 543 kB)
Apr '22 – Enquête en interviews: advocaten over on-hold-stelling
Van de 233 deelnemende HKT-advocaten hebben er 83 zich in de loop van de regeling on hold laten zetten. Dit betekent dat zij tijdelijk of permanent geen cliënten met een HKT-zaak aannemen.
Het Kenniscentrum heeft onderzocht wat de ervaringen en beweegredenen waren van de advocaten die on hold staan. Het onderzoek bestond uit een online enquête en interviews. De interviews werden gehouden met 25 advocaten die in de enquête hadden aangegeven hieraan mee te willen werken.
De uitkomsten leest u hier:
Aug '21 – Enquête: advocaten over aanmelding en matching
Deze eerste enquête onder advocaten betrof de ervaringen van advocaten met hun aanmeldings- en matchingsprocedure. Advocaten die ten minste vijf maal zijn gematcht hebben de enquête toegestuurd gekregen.
Per 11 augustus jl. waren er 63 advocaten die de enquête hadden ingevuld. Dit is de helft van de advocaten die de enquête hebben ontvangen. Deze advocaten zijn met elkaar goed voor minimaal 300 geslaagde matches.
De belangrijkste beweegredenen voor deelname aan de regeling blijkt de betrokkenheid van de advocaten met de doelgroep, en de affiniteit en ervaring met dit soort zaken. De advocaten blijken tevreden te zijn over de gehanteerde deelname- en kwaliteitscriteria en over de aanmeldprocedure bij de Raad. De matchingprocedure wordt ook positief beoordeeld; een aantal van de respondenten vindt wel dat deze niet voldoende transparant is.
Naar aanleiding van deze signalen gaat de Raad kijken hoe de transparantie van het matchingsproces verder kan worden vergroot en waar precies de vragen van de advocaten leven.
Bekijk hier de volledige resultaten: Tussenrapportage HKT: enquête 1 onder advocaten (pdf, 186 kB).
Aug '21 – Enquête en interviews: gedupeerde ouders over dienstverlening advocaat en Raad
Deze tussenrapportage van de online enquête onder gedupeerde ouders is gebaseerd op 127 ingevulde enquêtes per 15 juli 2021. De respons was ruim 20% van de ouders die hadden aangegeven mee te willen werken aan onderzoek.
De ouders beoordelen de dienstverlening van de Raad en van hun advocaten als overwegend positief. Wel kwamen er nog enkele leerpunten uit het onderzoek. De resultaten en aandachtspunten staan beschreven in de onderstaande rapportages:
- Tussenrapportage HKT: online enquête onder ouders
- Tussenrapportage HKT: telefonische enquête onder ouders
Reactie en suggestie van de NOvA naar aanleiding van de uitkomsten
De Nederlandse Orde van Advocaten heeft gereageerd op de signalen van sommige ouders dat ze lang moeten wachten tot de eerste afspraak, of aan het begin van het proces.
De NOvA merkt hierover op dat de oorzaak van het wachten kan zijn dat advocaten nog niet aan de slag kunnen doordat stukken ontbreken, of doordat de persoonlijk zaakbehandelaar van de Belastingdienst eerst nog aan de slag moet. In die periode houden advocaten gesprekken met gedupeerden dan ook vaak af. Er valt simpelweg juridisch nog niets te bespreken. Dat zouden gedupeerde ouders dan kunnen ervaren als een zekere mate van desinteresse of machteloosheid bij de advocaat, met name als een advocaat niet of slecht beschikbaar of bereikbaar is. Soms is er slechts sprake geweest van een kort intakegesprekje of had de advocaat nog geen tijd.
De NOvA geeft de suggestie aan advocaten de verwachtingen te inventariseren, bespreken en concrete afspraken te maken over de gegeven dienstverlening en hulp, kan er meer structuur en houvast geboden worden.
Meer over de HKT
Aan de Subsidieregeling pakket rechtsbijstand herstelregelingen kinderopvangtoeslag doen ruim tweehonderd advocaten mee. Achtergrondinformatie over de regeling en de aanmeldingsprocedure voor advocaten vindt u op rvr.org.
Informatie gericht op ouders vindt u op rechtsbijstand.nl.