Uitkomsten eerste enquêtes over de herstelregelingen kinderopvangtoeslag
Vanaf 1 maart 2021 kunnen gedupeerde ouders van de kinderopvangtoeslag, bij verzoeken in het kader van de herstelregelingen kinderopvangtoeslag bij Belastingdienst/Toeslagen, via de Raad voor Rechtsbijstand kosteloze gefinancierde rechtsbijstand krijgen. Aan deze ‘Subsidieregeling pakket rechtsbijstand herstelregelingen kinderopvangtoeslag’ doen inmiddels 207 advocaten mee.
De Raad monitort de uitvoering van de regeling nauwgezet. In dit bericht delen wij de uitkomsten van de eerste enquêtes gehouden onder deelnemende burgers en advocaten.
Onderzoek
Het Kenniscentrum van de Raad voert gedurende de subsidieregeling onderzoek uit naar de dienstverlening van zowel de Raad als de betrokken advocaten. Daarvoor vraagt de Raad de gedupeerde ouders naar hun ervaringen met de dienstverlening van de Raad en de advocaten. Daarnaast vraagt het Kenniscentrum ook de betrokken advocaten naar hun ervaringen met de dienstverlening van de Raad en de procedures bij de Belastingdienst. Inmiddels zijn de eerste tussenrapportages van beide enquêtes opgeleverd.
Uitkomsten online enquête gedupeerde ouders
Deze tussenrapportage van de online enquête onder gedupeerde ouders is gebaseerd op 127 ingevulde enquêtes per 15 juli 2021. De respons was ruim 20% van de ouders die hadden aangegeven mee te willen werken aan onderzoek.
De aan de enquête deelnemende ouders beoordelen de dienstverlening van de Raad als overwegend positief. Zo vond 78% van de respondenten het makkelijk om contact te leggen met de Raad en vond 59% het prettig te kunnen kiezen uit drie vooraf geselecteerde advocaten. Over de advocaten gaf 75% van de ondervraagden aan dat zij voldoende uitleg gegeven van de advocaat hebben ervaren over wat hij/zij voor betrokkene kon betekenen.
Uit de enquête blijkt ook dat de ouders behoefte hebben aan een helpende hand van de advocaat. Vaak ervaren de ouders de hulp ook zo, gezien de positieve antwoorden op de bejegeningsvragen. Uit de reacties op de open vragen komen signalen dat sommige ouders het lange wachten vervelend vinden en het gevoel kunnen hebben dat dit ook te maken heeft met de werkwijze van de advocaat.
Reactie en suggestie van de NOvA naar aanleiding van de uitkomsten
De Nederlandse orde van advocaten merkt naar aanleiding van de signalen van sommige ouders op dat de oorzaak van het wachten kan zijn dat advocaten nog niet aan de slag kunnen omdat stukken ontbreken, of omdat de persoonlijk zaakbehandelaar van de Belastingdienst eerst nog aan de slag moet. In die periode houden advocaten gesprekken met gedupeerden dan ook vaak af. Er valt simpelweg juridisch nog niets te bespreken. Dat zouden gedupeerde ouders dan kunnen ervaren als een zekere mate van desinteresse of machteloosheid bij de advocaat, met name als een advocaat niet of slecht beschikbaar of bereikbaar is. Soms is er slechts sprake geweest van een kort intakegesprekje of had de advocaat nog geen tijd. De NOvA geeft de suggestie aan advocaten de verwachtingen te inventariseren, te bespreken en concrete afspraken te maken over de gegeven dienstverlening en hulp, zodat er meer structuur en houvast geboden kan worden.
Bekijk de resultaten van de online enquête onder ouders (pdf, 444 kB) en de telefonische enquête onder ouders (pdf, 314 kB).
Eerste resultaten online enquête deelnemende advocaten
Deze eerste enquête onder advocaten betreft de ervaringen van advocaten met hun aanmeldings- en matchingsprocedure. Advocaten die ten minste vijf maal zijn gematcht hebben de enquête toegestuurd gekregen. Per 11 augustus jl. waren er 63 advocaten die de enquête hadden ingevuld. Dit is de helft van de advocaten die de enquête hebben ontvangen. Deze advocaten zijn met elkaar goed voor minimaal 300 geslaagde matches.
De belangrijkste beweegredenen voor deelname aan de regeling blijkt de betrokkenheid van de advocaten met de doelgroep, en de affiniteit en ervaring met dit soort zaken. De advocaten blijken tevreden te zijn over de gehanteerde deelname- en kwaliteitscriteria en over de aanmeldprocedure bij de Raad. De matchingprocedure wordt ook positief beoordeeld; een aantal van de respondenten vindt dat deze niet voldoende transparant is.
Naar aanleiding van deze signalen merkt de Raad op dat er op website van de Raad informatie te vinden is over de werking van de matchingtool. Verder gaat de Raad kijken hoe de transparantie van het matchingsproces verder kan worden vergroot en waar precies de vragen van de advocaten leven.
Bekijk de resultaten van de enquête onder advocaten (pdf, 186 kB).
Reden voor onderzoek en monitoring
De reden voor onderzoek is dat de Raad de uitvoering van de subsidieregeling voor gedupeerde ouders en deelnemende advocaten zo goed mogelijk wil monitoren, zodat problemen in de dienstverlening kunnen worden opgemerkt en verholpen. Dat doen we via verschillende enquêtes gedurende de looptijd en na afloop van de regeling. Zo kunnen we telkens onderdelen van de totale dienstverlening onderzoeken. Daarnaast houden we signalen vanuit onder meer advocatuur en media over de regeling in de gaten, zodat we deze waar nodig in onderzoek kunnen verwerken.
Meer informatie
Achtergrondinformatie over de regeling en de aanmeldingsprocedure voor advocaten vindt u op Herstelregelingen Kinderopvangtoeslag - rvr.org.
Informatie over de regeling voor burgers vindt u op Kinderopvangtoeslag (rechtsbijstand.nl).