De Gezinsadvocaat voor verbinding tussen zorg en recht
De Gezinsadvocaat voert de regie over de gehele route van zorg en recht in een scheidingsprocedure met aanverwante problematiek. Zorgen voor rust en veiligheid in een periode van beroering en onzekerheid. Dat is waar dit initiatief over gaat. Helpen door de verbinding tussen zorg en recht te bewerkstelligen. Het initiatief krijgt ondersteuning vanuit de Subsidieregeling Stelselherziening rechtsbijstand. Via deze regeling worden initiatieven gesubsidieerd die op een innovatieve manier bijdragen aan de ontwikkeling van passende, duurzame en kwalitatief hoogwaardige oplossingen voor juridische problemen, waarbij de rechtzoekende en zijn hulpvraag centraal staan.
Zorg en recht
Geïnterviewde Carla Goosen, gedragswetenschapper en mediator is samen met Cees van Leuven, senior rechter in Breda, als projectleider trekker van het project. In de uitvoerende fase is Marjolijn Schram, advocaat en mediator te Den Bosch, daaraan toegevoegd. Goosen: “De kern is dat het scheidingsproces begeleid wordt door een duo van regievoerders bestaande uit een gespecialiseerde familierecht advocaat (tevens mediator) en een gedragswetenschapper. Bij de start van het project hadden we dit nog niet zo voor ogen, maar het gaat om de begeleiding vanuit zorg en recht samen. In een scheidingproces zijn deze twee trajecten namelijk veelal aanwezig. Door de twee routes in één pad aan te bieden en te voorzien van een strakke regie waar betrokken partijen zich in kunnen vinden, ontstaat rust en veiligheid. Nu trekken advocaat en gedragswetenschapper dus samen op. En omdat er kinderen bij betrokken zijn, staat het belang van hun ontwikkeling altijd op één.”
Gelijkwaardig duo
Een mooi uitgangspunt. Welke disciplines heeft de gedragswetenschapper in huis? Goosen: “Het kan een psycholoog zijn, maar bijvoorbeeld ook een orthopedagoog, omwille van het belang van de aanwezige kinderen. In ieder geval zijn alle regievoerders wetenschappelijk opgeleid, zeer ervaren in complexe scheidingsproblematiek, en kunnen zij analyseren vanuit meerdere perspectieven. Bovendien hebben ze enige afstand tot de materie en zijn meervoudig partijdig. Ze worden niet in de scheidingsproblematiek ingezogen, er ontstaan geen parallelle routes en kunnen zij samen regie blijven voeren. Al met al vormen advocaat en gedragswetenschapper een gelijkwaardig duo en vullen zij elkaar aan, ieder vanuit hun eigen specialisme of expertise/deskundigheid.”
Scheidingsgerelateerde zorg
Aandacht voor de scheiding maar ook gerelateerde zorg dus. Goosen knikt: “Inderdaad, want als mensen al problemen hebben, worden die onder invloed van een scheiding vaak alleen maar erger. Daarbij kun je denken aan problemen m.b.t. het huis, financiën of bijvoorbeeld de omgangsregeling of schoolkeuze van een kind. Alle thema’s beïnvloeden elkaar en dus het ouderschap. We willen voorkomen dat er contactverlies tussen kind en ouder ontstaat. Dan is tijdige interventie nodig.” Ze voegt er aan toe: “Overigens helpen we niet alleen getrouwde mensen, ook samenwonenden ondervinden dergelijke problemen en kunnen rekenen op onze hulp.”
Recentelijke ontwikkeling
“We zorgen voor een goede intake met een risicodiagnose en een plan van aanpak”, zegt Goosen. “Recentelijk hebben we daaraan de directe toegang tot de rechter toegevoegd. De Rechtbank Breda heeft namelijk het procesreglement aangepast, zodat dit mogelijk is. Dat kan escalatie voorkomen en zorgt ook weer voor rust. Er is dus nu als het ware een driehoek van advocaat, gedragswetenschapper en rechter beschikbaar.”
Waar te vinden?
En hoe kan contact worden opgenomen met de Gezinsadvocaat? Goosen: “We hebben een website www.gezinsadvocaat.nl. Daar kunnen ouders zich individueel via een formulier opgeven. Deze aanmeldingen komen binnen op ons secretariaat. Maar ook advocaten kunnen doorverwijzen en haken aan bij zaken die regie op het hele systeem nodig hebben.”
Als zaken binnen komen bekijken we welk duo het op gaat pakken. Soms is de situatie al van dien aard dat een separate intake nodig is met beide partijen. Via het risico-taxatie instrument, een product dat een eigen ontwerp is van de Gezinsadvocaat, worden alle terreinen waar hulp nodig is in kaart gebracht. Zo komt er goed zicht op welke problemen er allemaal zijn en in welke staat ze zich bevinden. Bovendien kunnen ouders erbij aangeven hoe zij die problemen ervaren. Vervolgens start de route van zorg en recht. En bij het ene gezin kent die route meer haltes (lees ’interventies’) dan bij het andere. Want soms zijn er ook bijkomende financiële zorgen. Dan zorgen we ervoor dat er ook op dat gebied expertise wordt geboden.”
Hart van Brabant
De diensten van de Gezinsadvocaat concentreren zich vooralsnog in de Hart van Brabant-regio. Daar kunnen scheidende gezinnen rekenen op de hulp van het team achter de Gezinsadvocaat en krijgen zij begeleiding door twee scheidingsprofessionals vanuit verschillende disciplines. Goosen: “We verzorgen ook de interne opleiding binnen de Gezinsadvocaat. Daarvoor zijn Marjolijn Schram en ik verantwoordelijk. We bieden kortom een complete hulproute met oplossingen op maat in samenwerking met de rechter, de mediator, de gedragswetenschapper, de systeemdeskundige, maar ook met het Sociaal Wijkteam, Veilig Thuis, de Raad voor Kinderbescherming, jeugd GGZ, SGGZ, MEE en anderen.”
Voortgang
Bij de vraag hoe het ervoor staat, lacht Goosen en roept spontaan: “Het gaat als een tierelier! De duo’s zijn vol aan de slag. Er komen ook zeer complexe zaken naar onze kant. En we krijgen doorverwijzingen vanuit wijkteams. We voorkomen zelfs uithuisplaatsingen.”
Goosen stelt tevreden vast: “De mensen die door ons geholpen worden zijn blij dat deze service er is. Door de emotionele lading van een scheiding kunnen zaken snel uit de hand lopen en raakt men de controle kwijt. Wij zorgen voor gereguleerde juiste doelgerichte hulp. Daardoor kunnen ze de verantwoordelijkheid die ze zelf weliswaar hebben, ook echt weer vastpakken. We denken met ze mee.”
Eén en één is drie
“Door corona zijn we later gestart, maar gaat het goed en zetten we de formule succesvol door. Want het duo-principe blijkt een gouden formule te zijn. De hulpverleners ervaren dat zelf ook zo. Samen tellen ze voor drie.”
Goosen is blij met de subsidie: “Het werkte als een ‘booster’ voor ons idee. En ondanks de late start hebben we in korte tijd al iets moois weten neer te zetten.”
Meer zien van de Gezinsadvocaat?
Bekijk de video: De Gezinsadvocaat - YouTube