Bemiddeling Extra voor extra hulp bij complexere zaken
De afgelopen jaren is de samenleving veranderd. Dat zorgt voor meer druk op de leefbaarheid in steden, dorpen en wijken. Bemiddeling Extra is een uitbreiding op het bestaande Buurtbemiddeling, een landelijk werkende voorziening die in 2020 in 300 gemeenten in Nederland kwesties oploste tussen buren met de inzet van vrijwillige bemiddelaars. Rijnstad is één van de organisaties die Buurtbemiddeling aanbiedt aan de inwoners van de drie regio’s Arnhem, Westervoort/Duiven/Zevenaar en Rheden/Rozendaal/Doesburg. Met ondersteuning van de Subsidieregeling stelselherziening rechtsbijstand kunnen via Bemiddeling Extra in de drie regio’s nu ook complexere zaken worden opgepakt. Voor de subsidieregeling heeft de minister voor Rechtsbescherming in 2020 10 miljoen euro beschikbaar gesteld. Via de regeling worden initiatieven gesubsidieerd die op een innovatieve manier bijdragen aan de ontwikkeling van passende, duurzame en kwalitatief hoogwaardige oplossingen voor problemen, waarbij de rechtzoekende en zijn hulpvraag centraal staan.
Direct van start
We spreken Filiz Okan, coördinator bij Buurtbemiddeling in Arnhem. Hoe gaat het met Bemiddeling Extra? Okan: “We hebben inmiddels 21 meldingen binnen. Die proberen we nu zo goed mogelijk op te starten. We zijn dus eigenlijk direct al met echte zaken binnen Bemiddeling Extra van start gegaan. Elke zaak is voor ons belangrijk. Er zit daarom geen minimum op het aantal zaken dat we willen binnenhalen voor dit initiatief. Want elke zaak is er een waarin we mensen kunnen helpen. Bovendien is er interactie tussen de bestaande Buurtbemiddeling en Bemiddeling Extra. Het kan zijn dat meldingen binnenkomen voor Buurtbemiddeling en door de complexiteit toch meer geschikt zijn voor Extra of andersom. Dat laatste komt bijvoorbeeld voor als zaken complex lijken, maar waarbij dan tijdens het gesprek blijkt dat de buren nog geen onderling contact gezocht hebben over het probleem. Dat is dan een eerste stap die nog genomen moet worden. Het gaat toch over emoties, je kwetsbaar durven opstellen en contact kunnen en willen leggen met de ander; met andere woorden over zelfregie en zelfredzaamheid van burgers. De een is daar sterker in dan de ander. Als de burger dat zelf kan, behandelen we de zaak alsnog via de bestaande Buurtbemiddeling.”
Verschil Buurtbemiddeling en Bemiddeling Extra
Bemiddeling Extra is een uitgebreide vorm van de bestaande Buurtbemiddeling. Meldingen zijn complexer geworden en kunnen door contra-indicaties (b.v. psychiatrische problematiek en multiproblematiek) niet door Buurtbemiddeling worden opgepakt. Bemiddeling Extra kan deze complexere zaak wel oppakken. Ook conflicten die langdurig zijn en waar de inzet van Buurbemiddeling niet op haar plaats is, kunnen gebruikmaken van de inzet van Bemiddeling Extra. Als je alles hebt geprobeerd en overweegt om een juridische procedure te starten dan is er nog een tussenstap: Bemiddeling Extra. Hulpzoekenden die vaak ook rechtzoekenden zijn, gaan met elkaar, onder begeleiding van mediators, in gesprek en krijgen aandacht voor de wederzijdse problemen.
Okan: “Zo worden buren of andere partijen gestimuleerd zelf de oplossing te vinden, waardoor een win-win situatie en een duurzame oplossing ontstaat. Door het inzetten van Bemiddeling Extra leveren we een positieve bijdrage aan de sociale cohesie in de wijk. We zijn ervan overtuigd dat er zo minder gerechtelijke procedures worden opgestart, waardoor ketenpartners en het gerechtelijke apparaat worden ontlast.”
Okan vervolgt opgewekt: “Het doel is prettig samenwonen met elkaar in een wijk of buurt. Door deze aanpak halen we de druk van de ketel bij bijvoorbeeld woningbouwcorporaties, politie, boa’s en gemeenten bij (buren)conflicten. Ze verwijzen de buren bij (buren)conflicten vaak door naar Buurtbemiddeling, omdat Buurtbemiddeling de expertise, tijd en de middelen heeft om de conflicten te beslechten. Nu hebben zij met Bemiddeling Extra er een optie bij.”
Het team
Wie zetten zich in voor dit initiatief? “Heleen Woelders is coördinator bij Buurtbemiddeling en projectleider van Bemiddeling Extra. Zij is erg bevlogen en sociaal werker in hart en nieren. Vanuit die bevlogenheid is zij het project gestart. Ik ben zelf jurist, maar mijn passie ligt echt bij bemiddeling tussen mensen. Zodoende dat ik ook bij dit project betrokken ben. Het project komt tegemoet aan de hulpvragen die er in de samenleving zijn. We werken vanuit onze locatie in Arnhem. Dat is de grootste van de drie regio’s van Buurtbemiddeling en daar komen we het meest in aanraking met de meer complexe zaken. Voor Bemiddeling Extra werken we met een vaste pool van mediators, die zich ook inzetten voor Buurtbemiddeling. Zo’n vaste club schept vertrouwen, je weet wat je aan elkaar hebt en we kunnen zo de passende hulpverlener op een zaak zetten. Doordat we vanuit een bestaande organisatie verder bouwen, kennen we elkaar overigens ook goed. En we bieden laagdrempelige service en hebben privacy en geheimhouding hoog in het vaandel staan.”
Wanneer is het doel behaald?
Okan lacht: “We vinden iedere zaak die we in het kader van deze pilot kunnen behandelen waardevol, ook als deze melding in eerste instantie complex leek en uiteindelijk toch als standaard bemiddeling behandeld wordt. Het gaat erom dat we iets bij mensen in gang zetten. Contact met elkaar leggen en houden is belangrijk in (buren) conflicten. Een doel dat we hierbij hebben is het ontlasten van onze ketenpartners. Zo kan op mankracht en geld worden bespaard. De betrokkenheid van Buurtbemiddeling zorgt er bovendien in gevallen voor dat er toch een doorbraak komt. De hulp zorgt voor een extra impuls. Mooi is overigens dat mediation zo via Buurtbemiddeling ook als tool ingezet kan worden in dit soort problematiek en zo (steeds meer) bij andere doelgroepen bekendheid krijgt.”
Binnen het kader van de subsidieregeling wordt via monitoring en evaluatie bekeken wat het soort zaken zijn dat via Bemiddeling Extra behandeld worden en of deze inzet werkt.
Terugblik en vooruitblik
Okan: “We zijn erg blij met de financiële ondersteuning vanuit deze subsidieregeling. Zo krijgen we de kans Buurtbemiddeling Extra op de kaart te zetten. We hebben ambitie en willen onze kennis ook delen. Ook straks in een toekomstig stelsel van gesubsidieerde rechtsbijstand. Hoe dat zal gaan, dat moeten we natuurlijk nog afwachten. Eerst leggen we onze focus op deze pilot, waar we in Buurtbemiddeling die extra stap willen zetten. Want zoals het spreekwoord zegt: een goede buur is beter dan een verre vriend.”
